Koniec z chodzeniem na pocztę. Zmiany dla milionów Polaków już od 1 stycznia 2026
Od 1 stycznia 2026 roku Polska wykona olbrzymi krok w kierunku pełnej cyfryzacji. Awiza, tak powszechnie znane i często uciążliwe, podzielą los telegramów – znikną na rzecz cyfrowej, wygodniejszej formy doręczeń. Ministerstwo Cyfryzacji wprowadza ustawę o doręczeniach elektronicznych, dzięki której system e-Doręczeń obejmie docelowo wszystkich obywateli, przedsiębiorców oraz instytucje publiczne, całkowicie zmieniając sposób komunikacji z urzędami.
Rewolucja w komunikacji z urzędami
Era stania w kolejkach na poczcie po odbiór korespondencji urzędowej wkrótce przejdzie do historii. Zamiast tradycyjnych listów poleconych i potwierdzeń odbioru pojawi się nowoczesny system e-Doręczeń, umożliwiający szybkie i bezpieczne przekazywanie dokumentów cyfrowych. Każda osoba będzie mogła darmowo założyć unikalny Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE), przypisany do jej tożsamości lub podmiotu. W odróżnieniu od zwykłych e-maili e-Doręczenia gwarantują autentyczność nadawcy i odbiorcy oraz oficjalny dowód wysłania i odbioru, co jest kluczowe w sprawach administracyjnych czy sądowych.
Awizo odchodzi do lamusa – kto musi korzystać z nowych przepisów?
Wdrożenie e-Doręczeń będzie przebiegało etapami, ale od 1 stycznia 2026 roku obowiązek korzystania z systemu obejmie wiele podmiotów publicznych oraz nowo rejestrujących się przedsiębiorców. Dla zawodów zaufania publicznego, takich jak adwokaci, radcowie prawni czy notariusze, posiadanie skrzynki e-Doręczeń stanie się obowiązkiem. Dla przeciętnego obywatela udział pozostaje dobrowolny, choć już teraz rośnie liczba osób korzystających z wygody dostępu do dokumentów z dowolnego miejsca na świecie w czasie rzeczywistym.
Czy to całkowity koniec awiz? Niekoniecznie. Osoby aktywujące skrzynkę do odbioru korespondencji elektronicznej otrzymają urzędowe pisma online. Ci, którzy nie korzystają z internetu, dostaną listy w tradycyjnej formie papierowej – Poczta Polska wydrukuje elektroniczne dokumenty i dostarczy je pod wskazany adres. Jeśli adresat nie będzie obecny przy próbie doręczenia, system awizowania pozostanie bez zmian – awizo trafi do skrzynki pocztowej.
Bezpieczeństwo i wartość prawna e-Doręczeń
Kluczowym elementem systemu e-Doręczeń jest wysoki poziom bezpieczeństwa danych. Centralny Ośrodek Informatyki zaprojektował rozwiązanie odporne na próby phishingu, ponieważ komunikacja odbywa się w zamkniętym, autoryzowanym środowisku. Według oficjalnych danych rządowych, cyfrowe potwierdzenie odbioru ma identyczną moc prawną jak tradycyjna „zwrotka” podpisywana u listonosza. Dokument uznaje się za doręczony w momencie pojawienia się w skrzynce odbiorczej, co eliminuje spory o termin dostarczenia pism.
Jak aktywować cyfrową skrzynkę?
Przejście na korespondencję elektroniczną jest proste i nie wymaga wychodzenia z domu. Adres do e-Doręczeń można założyć przez portale mObywatel.gov.pl lub Biznes.gov.pl, potwierdzając tożsamość Profilem Zaufanym lub e-dowodem. Po aktywacji system automatycznie powiadomi urzędy o wyborze elektronicznego sposobu doręczeń. Dzięki temu każdy ważny dokument lub decyzja trafi bezpośrednio na komputer lub telefon użytkownika, oszczędzając czas i papier.